Blijft Westerkwartier de enige gemeente waar blinden straks zelfstandig kunnen stemmen? Gemeenten zijn volgens gehandicaptenorganisaties meestal traag als het op actie aankomt

Stembiljetten tellen in Leek. Volgend jaar ligt het geheel zelfstandig ingevulde biljet van Bert Zwart er ook tussen.

Stembiljetten tellen in Leek. Volgend jaar ligt het geheel zelfstandig ingevulde biljet van Bert Zwart er ook tussen. Foto: DvhN

Bert Zwart uit Tolbert kan volgend jaar zelfstandig en anoniem stemmen. Westerkwartier is de eerste gemeente in Groningen die dat voor blinden en slechtzienden mogelijk maakt.

,,Ik ben er heel blij mee, maar er is in de provincie dus nog wel veel werk aan de winkel’’, zegt Zwart. Hij verscheurde bij de landelijke verkiezingen in maart demonstratief zijn stembiljet omdat hij niet langer afhankelijk wil zijn van anderen.

Achter

,,Net als iedereen wil ik zelfstandig kunnen stemmen met behoud van het stemgeheim. Daar is nu een methode voor. De oogvereniging hoopt alle andere gemeenten het nu ook snel uitrollen. We proberen ze daar enthousiast voor te krijgen’’, zegt Zwart. Volgens hem loopt Groningen achter. ,,In Drenthe werken onder meer Noordenveld, Tynaarlo en Assen er al mee.’’

De inclusieve samenleving ligt gemeentebesturen voor in de mond, maar ze zijn volgens gehandicaptenorganisaties meestal traag als het op actie aankomt.

Razendsnel

Hoe anders ging dat deze keer in Westerkwartier, waar wethouder Bert Nederveen (CU) Zwart uitnodigde voor een gesprek en binnen een paar weken over de brug kwam. ,,Wij proberen iedereen mee te laten doen in de samenleving door drempels weg te nemen. Soms letterlijk, soms met andere hulpmiddelen.’’

Zwart denkt dat de gemeente zo’n 4500 euro kwijt is voor de soundbox en de stem-mal voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2022. ,,Het geluidssysteem is een eenmalige investering. De mal -een model van het stembiljet met gaatjes waar het rode stempotlood doorheen kan- moeten ze bij elke verkiezing opnieuw laten maken. Maar die zijn bij provinciale, Europese en landelijke verkiezingen weer voor veel gemeenten gelijk, dus goedkoper.’’

Geheim

Met zo’n mal kunnen blinden en slechtzienden bijna zelfstandig uit de voeten in het stemhokje. Er is alleen nog iemand nodig om de mal goed op het stembiljet te leggen. Daarna horen de stemmers bij welke gaatjes hun partij (zoveelste van links) en favoriete politicus (gaatje x van boven) staan.

,,Het lijkt me geweldig om dat straks geheel zelfstandig te kunnen doen, zelf het stembiljet te vouwen en in de stembus te doen. Met behoud van het stemgeheim! Nu moet je iemand anders machtigen of een lid van het stembureau vragen mee te gaan in het stemhokje, wat door corona deze keer best risicovol was.’’

Westerkwartier schaft voor de verkiezingen van volgend jaar één systeem aan. ,,Ze gaan nog onderzoeken in welk stembureau die het best kan staan. Ik denk: ergens centraal, in dorpshuis De Rotonde in Niekerk of zo. Maar al zetten ze hem neer in Lauwerzijl, helemaal aan de andere kant van de gemeente: ik kom.’’