Dat blijkt uit nieuwe data van de verkeersapp Flitsmeister. Het bedrijf achter de app analyseerde het aantal gereden kilometers van de 1,8 miljoen gebruikers op verschillende momenten in het afgelopen jaar. Een paar weken nadat premier Rutte het dringende advies gaf thuis te werken bleek al dat die oproep weinig gehoor vond. Ook het instellen van een gedeeltelijke lockdown, met onder meer een horecasluiting, heeft Nederland er niet toe bewogen massaal thuis te gaan werken.

Na de afkondiging van de intelligente lockdown, die 16 maart inging, bleven mensen nog wel grotendeels thuis: het aantal auto’s in de ochtendspits halveerde. Dat beeld is nu totaal anders. Sinds de eerste waarschuwing van Rutte, op 29 september, nam het autogebruik slechts geleidelijk af. De afgelopen maand daalde het gereden aantal kilometers met 14 procent. De gedeeltelijke lockdown, die op 13 oktober werd ingesteld, heeft daarin slechts een kleine rol gespeeld, zo blijkt uit de data.

Herfstvakantie

De invloed van de herfstvakantie (minder woon-werkverkeer, maar wel meer dagjes uit) is overigens gering. De eerste dagen na de vakantieperiode laten een vrijwel ongewijzigd beeld zien.

Opvallend is dat de geringe daling van het aantal gereden kilometers wel een enorme invloed heeft gehad op het aantal files. De afgelopen weken liep de vertraging in de avondspits met 80 procent terug. ,,Eigenlijk zijn we nu bezig met het grootste verkeersexperiment uit de geschiedenis”, zegt Jorn de Vries van Flitsmeister. ,,En je ziet meteen hoe goed de theorie werkt. Er is altijd gezegd dat er maar een beetje minder verkeer hoeft te zijn om een groot deel van de files op te lossen. En voilà: dat blijkt als een bus te kloppen.”

Rekeningrijden

Volgens De Vries moeten we dit moment ‘vasthouden’. ,,De economische schade aan files is gigantisch. Als je maar een klein deel van de mensen weet te verleiden om thuis te werken of op z’n minst later te beginnen, dan zie je al een grote winst. Een instrument als rekeningrijden zou daarvoor geschikt kunnen zijn. Maar de echte bal ligt bij de werkgevers. Die zouden flexibeler met de werktijden moeten omgaan en meer mogelijkheden tot thuiswerk moeten bieden.”

Ook werkgeversorganisatie VNO NCW laat weten het beeld te herkennen dat het aantal verplaatsingen nauwelijks afneemt. ,,Ons beeld uit de achterban is dat er de laatste tijd, daar waar het kan, weer meer wordt thuisgewerkt”, zegt een woordvoerder. ,,Maar vergeleken met maart zijn er meer sectoren van de economie open, zoals sportscholen, bioscopen, kappers, musea en pretparken. Dit verklaart mogelijk dat het aantal verplaatsingen in totaal niet zo sterk afneemt. Wij zijn recent een campagne begonnen waarin we oproepen zoveel mogelijk thuis te werken en niet te reizen als het niet nodig is. Verder blijven we erop wijzen dat we met elkaar de regels moeten naleven.”

Omstreden wegverbredingen

Mocht het in de toekomst inderdaad rustiger op de weg blijven, dan kan dat nog meer gevolgen hebben dan alleen minder economische schade. ,,Het stikstofprobleem is dan ineens een stuk minder groot, dus wellicht zou je kunnen overwegen weer terug te gaan naar 130 kilometer per uur”, zegt Jorn de Vries van Flitsmeister. ,,En misschien kunnen omstreden plannen voor wegverbredingen in de ijskast. Zeker als het aantal files op het huidige niveau blijft.”