Hoe herken je de symptomen van ADHD bij je kind?

Facebooktwitterlinkedinmail

14 augustus 2020 – Is je zoon of dochter snel afgeleid en overactief? Dan heb je vast wel eens gedacht: zou mijn kind ADHD hebben?  Wat zijn de symptomen en hoe herken je het?

Attention Deficit Hyperactivity Disorder, ofwel snel afgeleid en hyperactief gedrag. Globale kenmerken van ADHD zijn: hyperactiviteit en impulsiviteit, en/of problemen met aandacht.Het is dan ook aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit en impulsiviteit. Het is een neurobiologische, erfelijke stoornis.

Niet alle kinderen zijn hetzelfde en uiteraard ook kinderen met ADHD niet.  Sommige kinderen zijn extreem druk en hyperactief, terwijl andere kinderen juist meer moeite hebben met hun concentratie en vaak wat dromeriger overkomen. Er zijn dan ook drie vormen van ADHD:

  • ADHD-I, vroeger ook wel ADD-type genoemd. Hierbij staat een aandachtstekort het meest op de voorgrond;
  • ADHD-H, het overwegend hyperactieve en impulsieve type. Hier staan ernstige en aanhoudende impulsiviteit en hyperactiviteit op de voorgrond;
  • ADHD-C, het gecombineerde type. Zowel problemen van het onoplettende als het hyperactieve type zijn aanwezig. Dit type ADHD komt het meeste voor en zal in deze tekst als uitgangspunt worden genomen.

ADHD is geen ziekte maar een gedragsstoornis en dus is het niet te genezen. Kinderen worden ermee geboren en kunnen door middel van begeleiding en behandeling goed leren omgaan met hun gedragskenmerken. Uit erfelijkheidsonderzoek blijkt dat ADHD voor ongeveer 70% erfelijk bepaald is; de kans dat iemand ADHD heeft, is verhoogd als ouders en/of broertjes en zusjes deze stoornis ook hebben. Omgevingsfactoren (zoals roken en/of drinken tijdens de zwangerschap) kunnen ook leiden tot een verhoogde kans op ADHD bij het kind. Inmiddels staat door wetenschappelijk onderzoek vast dat symptomen van ADHD ook nog bij veel volwassenen voorkomen; niet iedereen ontgroeit de aandoening.Volgens het RIVM hebben 123.100  het aantal mensen tussen de 18 en 44  in 2016 met ADHD.

Kenmerken
Niet ieder kind dat druk is heeft gelijk ADHD. Mocht je  een aantal van onderstaande symptomen herkennen bij je kind trek dan niet zelf je conclusie te trekken, maar dit te laten doen door een specialist (orthopedagoog, psycholoog en psychiater).

Voor de diagnose ADHD moeten dit soort problemen al langer dan een half jaar bestaan, zich niet beperken tot alleen school of thuis, voor het zevende jaar zijn begonnen en het algemeen functioneren ernstig bemoeilijken. De diagnose ADHD wordt gesteld door een medisch specialist: meestal is dit een (kinder- en jeugd)psychiater. Dit gebeurt aan de hand van criteria beschreven in de DSM IV, een handboek met beschrijvingen van psychische stoornissen. Daarnaast wordt er vastgesteld of de patiënt niet aan een andere aandoening lijdt die (deels) dezelfde kenmerken vertoont, zoals het syndroom van Gilles de la Tourette, het Foetaal Alcohol Syndroom of verschillende syndromen met genafwijkingen.

In veel gevallen gaat ADHD samen met andere (psychiatrische) stoornissen. Enkele voorbeelden zijn: stoornissen in het autistisch spectrum (zoals PDD-NOS), agressieve gedragsstoornissen, motorische stoornissen, angst- en stemmingsstoornissen, tics, en leerproblemen. Via de huisarts kan een kind worden doorverwezen naar een zogeheten 2e-lijns medisch specialist, die de diagnose ADHD kan stellen.

Concentratieproblemen

  • onoplettend, concentratieprobleem;
  • erg druk zijn (hyperactief);
  • impulsiviteit (niet denken, maar doen).

Het gedrag van het kind met ADHD zorgt vaak voor problemen in het gezin, op school of in het contact met vriendjes en vriendinnetjes.

Symptomen onoplettendheid of slechte concentratie

  • onvoldoende aandacht aan iets schenken en daardoor fouten maken (bijvoorbeeld in schoolwerk)
  • moeite om de aandacht erbij te houden
  • niet goed kunnen luisteren
  • niet doen wat anderen van het kind vragen
  • moeite om taken af te maken
  • regelmatig spullen kwijt zijn
  • snel afgeleid zijn
  • vaak iets (een afspraak, een opdracht) vergeten

Symptomen hyperactiviteit en impulsiviteit

  • wiebelen, veel bewegen met handen / voeten, draaien op de stoel
  • niet kunnen blijven zitten
  • rondrennen, overal op klimmen
  • geen rust nemen, voortdurend bezig zijn (doordraven)
  • bij oudere kinderen: onrust, moeilijk kunnen ontspannen
  • moeilijk rustig kunnen spelen
  • veel praten
  • moeite om op de beurt te wachten

Behandeling
Wanneer een specialist eenmaal tot de conclusie is gekomen dat je kind ADHD heeft, ga je vaak met een behandelaar om de tafel zitten. Op basis van verschillende testen die worden uitgevoerd, wordt een behandelplan opgesteld. In sommige gevallen wordt er naast gedragsmatige behandelingen ook medicijnen voorgeschreven.

Omgaan met ADHD
Uiteraard is het omgaan met ADHD voor je kind een worsteling. Toch kan het voor jou als ouder ook af en toe lastig zijn. Hieronder delen we daarom wat handige tips:

  • Bied structuur en regelmaat. Denk aan een vaste dagindeling, of op vaste tijdstippen eten.
  • Zorg voor een opgeruimde kamer en bureau van je kind. Dit geeft minder prikkels.
  • Plan activiteiten en werkzaamheden. Splits deze in kleine delen. Dat geeft overzicht en daarmee rust.
  • Spreek van te voren stapsgewijs iets door; een verjaardag, familiebezoek etc. Maak de nieuwe situatie voorspelbaar.
  • Complimenteer het kind in het openbaar.
  • Reageer snel op zowel ongewenst gedrag als gewenst gedrag.
  • Wees concreet. Vertel iets in korte zinnen, op duidelijke toon en kijk je kind in de ogen. Zo heb je contact.
  • Vraag maar één ding tegelijkertijd.
  • Maak heldere afspraken. Herhaal wat er is afgesproken en vraag na of je kind het begrepen heeft of dat er nog vragen zijn.
  • Herhaal regelmatig gemaakte afspraken en bestaande regels.
  • Kan je kind niet stilzitten? Gebruik dan een wiebelkussen.
  • Laat je kind regelmatig sporten. Geef je kind de gelegenheid om zijn/haar energie kwijt te raken en zicht uit te leven.
  • Bezoek bijeenkomsten van andere ouders met kinderen met ADHD. Het is goed om je verhaal te vertellen. Je krijgt tips en hoort ervaringen van ouders. Wellicht geven die nieuwe inzichten.
  • Blijf ook aandacht besteden aan je eventueel andere kinderen!

Bron: jmouders.nl /  hersenstichting.nl / parnassiagroep.nl

Dit bericht is 21087 keer gelezen.

Facebooktwitterlinkedinmail