Mirai 2.0: waarom Toyota nog wél in waterstof gelooft

,,Mirai betekent letterlijk ‘toekomst’ in het Japans. Wat ons betreft is een auto met een brandstofcel die op waterstof rijdt wel degelijk een nuttige toevoeging aan het wagenpark van de toekomst.” Chief Engineer Yoshikazu Tanaka leidt momenteel de ontwikkeling van de nieuwe Toyota Mirai, die later dit jaar op de markt komt in Japan en de Verenigde Staten om begin 2021 ook bij ons op de markt te komen.

Tanaka’s project maakt deel uit van een breed arsenaal aan zogenoemde ‘voertuigen met lage emissie’ van Toyota. ,,We introduceren binnenkort diverse batterij-elektrische auto’s, werken aan ultracompacte elektrische stadsauto’s en zetten onverminderd in op hybrides en stekkerhybrides die elektriciteit met een benzinemotor combineren.”

De nieuwe Toyota Mirai, waarvan zojuist de productieversie is onthuld, zet een aantal belangrijke stappen ten opzichte van het huidige model. Die laatste verscheen pas in 2017 bij ons op de weg, het Japanse concern heeft er wereldwijd inmiddels meer dan 10.000 van verkocht. Zijn opvolger ziet er niet alleen een stuk aantrekkelijker uit dankzij betere proporties en een lager silhouet, hij is ook veel groter. Daardoor biedt hij nu plaats aan vijf in plaats van vier inzittenden. Zijn wielbasis is met maar liefst 16 centimeter gegroeid.

Dankzij grotere waterstoftanks komt de ‘Mirai 2.0’ bovendien een flink stuk verder op zijn brandstof: de actieradius stijgt volgens Toyota met ongeveer 30 procent tot zo’n 650 kilometer. Tijdens het rijden laat de auto in zijn brandstofcel waterstof (H2) met zuurstof (O2) reageren waardoor elektriciteit wordt opgewekt. Daarmee drijft een elektromotor vervolgens de achterwielen aan. Uit de uitlaat komt (tijdens het rijden) niets anders dat waterdamp, waardoor dit op papier een hele schone manier van autorijden is. Ook prettig: in slechts drie minuten moet de auto weer vol zitten met waterstof, dat je zoals ‘gewone’ benzine tankt bij een pompstation.

Eén van de redenen dat Toyota vasthoudt aan de ontwikkeling van waterstofauto’s, heeft te maken met de huidige energievoorzieningen in thuisland Japan. Tanaka: ,,In Japan gebruiken we nog altijd relatief veel kernenergie, maar sinds de ramp met de centrale in Fukushima (die in 2011 beschadigd raakte na de tsunami, red.) klinkt er een steeds luidere roep om alternatieve energiebronnen. De Japanse samenleving maakt nu een draai richting wind- en zonne-energie, maar door de geografische ligging van Japan met de vele eilanden is het naar verhouding lastig om een dekkend netwerk aan te leggen.”

Waterstof moet daarom helpen in de energiebehoefte. ,,In de ideale situatie ontwikkelen we stations die op locatie waterstof produceren. Dat proces is nu nog duur en ingewikkeld, maar wij geloven dat we nieuwe manieren zullen ontdekken die waterstof op een duurzame, schone en betaalbare manier kunnen maken. Als die doorbraak er eenmaal is, kunnen voertuigen op allerlei plekken op waterstof rijden waardoor de lokale uitstoot van schadelijke stoffen enorm daalt. Stel je voor dat we in grote zeehavens waterstof kunnen produceren waarmee heftrucks, vrachtwagens en andere voertuigen zonder uitstoot kunnen rijden.”

In de Amerikaanse staat Californië draait op dit moment al een proef met vrachtwagens van Kenworth die met brandstofceltechnologie van Toyota rondrijden. Daar zit dan ook een extra verdienmodel voor het autoconcern, verwacht Tanaka: ,,Ons doel is om komend jaar alleen al in Japan 10.000 Mirai’s te verkopen, maar we gaan onze technologie absoluut beschikbaar stellen voor andere bedrijven. Massaproductie van de versterkte waterstoftanks en de brandstofcel is onmisbaar om de kosten per voertuig naar beneden te brengen en de beschikbaarheid in de groeiende markt te waarborgen. Zo werken we samen met BMW (dat in 2019 nog een eigen studiemodel op waterstof liet zien) en staan we open voor samenwerkingen met andere concerns.”

Wat die andere bedrijven betreft is het Zuid-Koreaanse Hyundai de grootste concurrent van Toyota. Dat merk heeft momenteel ook een brandstofcelmodel in de verkoop, de Nexo, en werkt achter de schermen aan strategische samenwerkingen met onder meer Audi. Ook in China werken opkomende automerken aan de technologie, maar in de ‘klassieke’ autowereld kijken veel fabrikanten nog altijd de kat uit de boom of hebben – zoals Volkswagen – hun actieve ontwikkeling van waterstofauto’s zelfs stopgezet.

Toyota zet trouwens ook nog in op stadsbussen met een brandstofcel: de Toyota Sora is al in productie en wordt onder meer verkocht aan het stadsbestuur van Tokio, dat de emissievrije bussen gaat inzetten tijdens de komende Olympische Spelen. Naar verluidt staan andere busfabrikanten al in de rij om de technologie te gaan benutten. Wat personenauto’s betreft blijft het voorlopig bij de Mirai, al komt zustermerk Lexus op termijn ook met een eigen brandstofcelmodel.

Volgens Mirai-technicus Yoshikazu Tanaka komt het ‘hockeystick-moment’ voor waterstofauto’s rap dichterbij. Met die term doelt hij op de explosieve groei in het aantal verkochte FCEV’s (Fuel Cell Electric Vehicles), waarbij een scherp stijgende lijn een hockeystickvorm laat zien op een grafiek. ,,We zien dat nu ook al gebeuren met ‘gewone’ elektrische auto’s op batterijen. Langzaam maar zeker omarmen het publiek en de overheden de technologie en dan gaat het hard. Wij vertrouwen er op dat dit met waterstofvoertuigen ook gaat gebeuren.”

Toch klinken er nog altijd veel bezwaren tegen het gebruik van waterstof als energiebron voor auto’s. De productie van het goedje, bijvoorbeeld door middel van elektrolyse, is op dit moment verhoudingsgewijs ingewikkeld of relatief vervuilend (wanneer het geraffineerd wordt uit aardgas of steenkool). Al zijn er voorzichtige tekenen van positieve ontwikkelingen, zoals in België waar studenten waterstof inmiddels uit de lucht halen. Dan nog moet het in auto’s onder hele hoge druk vervoerd worden en kun je het nog altijd niet op genoeg plaatsen tanken. In Nederland zouden er eind 2020 zo’n zeventien stations operationeel moeten zijn, maar dat aantal stijgt op het moment nauwelijks.

Mis het niet. Al het nieuws over auto’s en mobiliteit, gratis in je mailbox: schrijf je hier in voor de gratis nieuwsbrief Auto