Na het overlijden van haar vader las Mieke alle boeken die ze maar kon vinden over zelfmoord. Alhoewel ze er wel wijzer van werd, werd ze er niet per sé beter van. “Wat mij vooral hielp waren de persoonlijke verhalen van nabestaanden”.
De afgelopen jaren is me vaak gevraagd hoe het toch kan dat uitgerekend mijn vader zelfmoord pleegt, de man die zo’n goede band met zijn kinderen had, op één van de mooiste plekken in Nederland woonde, blij was met zijn nieuwe relatie, een baan had waar zijn hart sneller van ging kloppen, in financieel opzicht niets te klagen had, een groot sociaal netwerk had – waar ik, als ik er alleen al over nadenk, stress van krijg. Tja. ‘Hij was ziek’, antwoordde ik dan.
Waarschijnlijk kwam ik over alsof ik dé verklaring voor mijn vaders zelfmoord had
Was dat maar waar. Vooral in het eerste jaar na mijn vaders dood las ik als een bezetene zijn dagboeken. Hij schreef al heel lang en heel veel. Waarschijnlijk was dat een advies van zijn therapeut: ‘van je afschrijven’, of zoiets. Ik prees mezelf gelukkig dat die dagboeken er waren. Er was tenminste nog iets aan houvast. Ik kon lezen wat mijn vader schreef over zijn laatste jaren, laatste maanden, laatste weken, zelfs over zijn laatste dagen.
Of ik er wijzer van werd? Toch wel een beetje. Daar waar ik aanvankelijk dacht dat zijn zelfmoord een impulsieve actie in een psychose was, kwam ik erachter dat hij al langer met het idee speelde. Al vond ik dat niet echt een geruststellende conclusie. De psychose was niet langer de enige ‘schuldige’.
En het antwoord op ‘de waarom vraag’ werd me alleen maar onduidelijker
Na het uitpluizen van mijn vaders dagboeken, volgde de literatuur. Alle boeken die ik kon vinden over zelfmoord, bestelde ik. Het waren er opmerkelijk weinig. Soms las ik meerdere boeken tegelijk. Een roman voor het slapengaan, een zelfhulpboek als naslagwerk bij de koffie, en een spiritueel boek over zelfdoding zat standaard in mijn tas om te lezen in het openbaar vervoer.
Wat mij vooral hielp waren de persoonlijke verhalen van nabestaanden
Een relaas waarin ook de details beschreven werden van de ziekte, van de zelfmoord. Is dat luguber? Misschien wel, maar het hoort er toch bij? Met dat stukje moest ik ook iets, en vanuit mijn omgeving kreeg ik niet het idee dat ze zaten te wachten op dat soort informatie. Als ik er al over begon, dan werd het gesprek meestal snel afgekapt, of er werd angstvallig weggekeken.
Blijkbaar mag je wel praten over het sterfbed van iemand die aan kanker of ouderdom is overleden, maar niet over dat van iemand die zelfmoord pleegt. Twee boeken had ik gevonden die me daarin herkenning gaven. Ik heb ze allebei al drie keer gelezen.
Ondertussen was ik bij een mindfulness psycholoog in therapie gegaan
Nadat ik haar tijdens ons tweede gesprek trots vertelde over alle boeken die ik had gelezen over zelfmoord – ik vond mezelf behoorlijk wijs – keek ze me bedenkelijk aan en zei: “het lijkt me verstandig dat je die boeken voorlopig allemaal weglegt, en eerst eens gaat doorvoelen hoe je vaders dood voor jou is”. Haar opmerking verwarde me en ik werd duizelig. Ik had geen idee hoe dat moest. Ze stelde me gerust dat zij mij daarin zou begeleiden met lichaamsgerichte oefeningen.
Daarna brak de zwaarste periode van mijn leven aan. En besefte ik (vooral achteraf gezien) dat die waarom vraag eigenlijk ook een manier was om mijn emoties niet te hoeven voelen.
Heb je hulp nodig? 113 Zelfmoordpreventie Nederland -> 0900 0113 en 113.nl. Openingstijden: 24 uur, 7 dagen per week
Geef een reactie