Impuls voor de landbouw in het Ommeland: 'Geef de stadsmens zijn volkstuin terug'

Boeren die hun land in gedeeltes verhuren aan stadsmensen en daar met digitale hulp gewassen verbouwen voor die stadsmensen.

Boeren die hun land in gedeeltes verhuren aan stadsmensen en daar met digitale hulp gewassen verbouwen voor die stadsmensen. Foto: Archief Jan Zeeman

De digitale potentie van de stad Groningen benutten om de landbouw in het Ommeland een impuls te geven. ‘Iedere Stadjer een eigen volkstuin’.

Het is de kern van het verhaal From farm to fork (Van boer tot bord) dat vijftien organisaties, verenigd in Digi Agrommeland de komende weken willen vertellen.

,,Digi Agrommeland’’, lacht Willem Jonker. ,, Een erg ingewikkelde naam. Het is meer een werktitel.’’ Jonker is deeltijd hoogleraar ICT aan de Universiteit Twente en CEO van EIT Digital in Brussel.

Innovatiehub Oost-Groningen

Groninger Jonker was betrokken bij het opzetten van de succesvolle Innovatiehub Oost-Groningen. ,,Daar hebben we ervoor gekozen om de kracht van de regio als basis te gebruiken. Om die reden zijn bedrijven als Avebe, HempFlax en Nedmag erbij betrokken. Die kracht van lokale industrie heb je nodig anders beklijft een initiatief niet.’’

Rond digitale innovatie in en om de stad Groningen wil Jonker op een soortgelijke manier ICT-kennis in de stad verbinden met de landbouw in de omgeving. ,,Een sterk punt van de stad is de kennis. Er is veel talent als het gaat om ICT. Als je kijkt naar de provincie, zie je dat daar veel landbouw is. Op het snijvlak van digitaal en agro liggen veel kansen.’’

TNO en RUG

Jonker maakte TNO, de RUG, Hanzehogeschool, KPN en NDC enthousiast voor zijn verhaal. Ook mobiliseerde hij het European Instituut voor Innovatie en Technologie (EIT). Hij wil ICT in de stad inzetten in de landbouw. Niet om daar nog grootschaliger te werken, maar juist kleinschaliger.

,,Er is groeiende weerstand tegen de grootschaligheid in de landbouw. De discussies over monocultuur en stikstof zijn exemplarisch. Aan de andere kant is er groeiende weerstand tegen het wereldwijd slepen met voedsel en het op de markt wegdrukken van lokale belangen. Door dat slepen blijft onderweg bovendien overal geld aan de strijkstok hangen en krijgt de boer uiteindelijk lang niet de prijs die hij verdient te krijgen voor zijn product.’’

Voorop lopen

Naar Jonkers mening verkeren Stad en Ommeland in een unieke positie om voorop te lopen in: lokaal produceren voor lokaal gebruik. ,,Geef de stadsmens zijn volkstuin terug.’’

Maar, beseft hij, niet elk stadsmens wil in het weekeinde staan te spitten op zijn volkstuin. ,,Waar je dan naartoe moet is dat boeren hun land in stukjes verhuren aan mensen uit de stad. Land dat de boeren zelf bewerken met hulp van digitale technieken. Dat is ingewikkeld, want op elk stukje groeit een ander product. Daar komt de digitale kennis van de stad om de hoek kijken. Je kunt kunstmatige intelligentie inzetten, of drones, grote trekkers kun je vervangen door kleine drones. Digitale technieken inzetten om te komen tot kosteneffectiever en kleinschaliger agro.’’

Veel mogelijkheden

Hoe krijgen de stadsmensen hun spullen thuis? ,,Ook hier speelt digitale techniek een rol. Met autonome transportvoertuigen kun je de spullen van de boer naar een hub brengen en vandaar thuisbezorgen.’’

De mogelijkheden zijn groot, schetst Jonker. ,,Je kunt zelfs denken aan het ontstaan van communities met platforms waar de stadsmensen hun producten onderling kunnen ruilen. Je hebt tenslotte niet zin om elke dag bloemkool of sperziebonen te eten. ’’