12 november 2018 – Onder andere Metro, Telegraaf , het Noord-Hollands Dagblad  en GGZnieuws meldden op 5 november dat burn-outs de samenleving jaarlijks zo’n 20 miljard euro kosten. De kosten zouden zo hoog zijn, omdat veel mensen met een burn-out tijdelijk niet in staat zijn om te werken.

NU.nl checkt dagelijks berichten op betrouwbaarheid. Bewering: “Burn-outs kosten de samenleving op jaarbasis 20 miljard euro.” Oordeel: onbewezen

Waar komt het vandaan?

Volgens de berichten zou klinisch neuropsycholoog Erik Matser gezegd hebben dat de maatschappelijke kosten van burn-outs 20 miljard euro zijn. Hij zou dit gebaseerd hebben op onderzoek van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO).

De OESO heeft alleen nooit onderzoek gedaan naar de kosten van burn-outs. In 2014 publiceerden zij wel een rapport, waarin ze een inschatting maakten van wat psychische aandoeningen de maatschappij kosten. Zij rekenden in dit onderzoek niet alleen de directe kosten in de gezondheidszorg mee, maar ook bijvoorbeeld de kosten van ziekteverzuim door deze psychische aandoeningen. Psychische aandoeningen zijn in dit onderzoek onder andere depressie, angststoornissen, persoonlijkheidsstoornissen en eetstoornissen.

Uit de schatting van de OESO bleek dat psychische aandoeningen Nederland in 2010 ongeveer 20 miljard euro kostten.

Kosten van psychische problemen

Erik Matser vertelt dat hij met het noemen van 20 miljard euro ook niet doelde op burn-outs alleen, maar op psychische problematiek in het algemeen, die ervoor zorgt dat mensen slechter functioneren. “Ik heb dat bedrag genoemd om aan te geven wat de huidige problemen met psychisch onwelbevinden en hierdoor minder functioneren, de maatschappij ongeveer kosten. En om aan te geven dat dit echt een heel groot probleem is.”

Matser vertelt dat de daadwerkelijke maatschappelijke kosten van deze psychische problemen mogelijk nog een stuk hoger liggen. “Als mensen bijvoorbeeld chronisch gestrest zijn, dan kan dit er ook voor zorgen dat mensen langer moeten herstellen van andere lichamelijke aandoeningen en ze dus meer zorg nodig hebben en langer ziekteverzuim hebben.”

Waarom kosten psychische aandoeningen veel geld?

Filip Smit wetenschapper bij het Trimbos instituut en hoogleraar Publieke Geestelijke Gezondheid aan de Vrije Universiteit doet onder andere onderzoek naar de maatschappelijke kosten van psychische aandoeningen.

Smit legt uit dat uit onderzoek naar de meest voorkomende psychische stoornissen, zoals depressie en angststoornissen, blijkt dat de kosten hiervan inderdaad hoog zijn. En dat dit vooral komt doordat mensen met deze stoornissen zich vaker ziek melden, ze zich op werk minder goed kunnen concentreren of professionele zorg zoeken.

“10 à 15 procent van de maatschappelijke kosten van veelvoorkomende psychische stoornissen zijn de directe zorgkosten, terwijl 80 à 85 procent van de kosten wordt veroorzaakt door productiviteitsverlies.”

Smit heeft geen onderzoek gedaan naar de kosten van burn-outs, maar verwacht dat ook hierbij de kosten vooral hoog zullen zijn door productiviteitsverlies. “Schattingen die je hierover maakt zullen wel altijd een grote mate van onzekerheid hebben. De kosten van ziekteverzuim kan je nog wel inschatten, maar het is heel lastig om te beoordelen wat het kost als iemand minder productief achter zijn bureau op werk zit.”

Kosten ziekteverzuim burn-outs

Er is voor zover na te gaan nog nooit onderzoek gedaan naar de kosten van burn-outs voor de Nederlandse samenleving. Onderzoeksinstituut TNO doet in Nederland wel onderzoek naar de kosten van het doorbetalen van ziekteverzuim door werkgevers. Jaarlijks kost werkverzuim volgens TNO ongeveer 11 miljard euro. Volgens TNO wordt 22 procent van de verzuimdagen in Nederland veroorzaakt door psychische klachten, overspannenheid of een burn-out. Het is niet bekend hoeveel deze verzuimdagen werkgevers kosten. Maar deze kostenpost zal dus in ieder geval minder dan 11 miljard euro zijn.

Conclusie

Voor zover wij kunnen nagaan is er nog nooit onderzocht wat burn-outs de Nederlandse maatschappij kosten. Er zijn wel een aantal onderzoeken gedaan naar andere veelvoorkomende psychische problemen. En de kosten hiervan zijn inderdaad heel hoog, vooral doordat mensen met een psychisch probleem minder productief zijn.

De stelling “burn-outs kosten de samenleving op jaarbasis 20 miljard euro” beoordelen we als onbewezen.

Bron: nu.nl

Dit bericht is 4289 keer gelezen.