Het beste van deze week: zo deelden correspondenten hun leercurve

Beste leden,

Ik wil het graag met jullie hebben over de leercurve.

De leercurve is een belangrijk begrip op de redactie van De Correspondent. Geïnspireerd op het werk van journalist Joris Luyendijk omschrijven wij onze journalistieke filosofie vaak als ‘je leercurve delen’.

Die filosofie heeft haar wortels in de komst van het internet. Dat zit zo: 

Ruim een eeuw lang werd nieuws voornamelijk gedrukt, in de vorm van papieren kranten en tijdschriften. Later kwam daar lineaire televisie bij: op vaste momenten vertelden journaals en actualiteitenprogramma’s wat er in de wereld aan de hand was. 

Mijn hypothese: de vorm van deze media is een belangrijke reden dat nieuws veelal draait om gebeurtenissen – afgebakende momenten in de tijd. Want: gedrukte media en lineaire televisie zetten als het ware elke dag ‘de tijd stil’. Hierdoor wordt nieuws een weergave van dingen die die dag gebeurd zijn. 

Wat buiten deze definitie van nieuws valt (let op: ik heb het niet over alle journalistiek!) zijn ontwikkelingen: zaken die niet ‘op een dag’ gebeuren, maar doorlopend plaatsvinden. 

De komst van het internet bracht de mogelijkheid radicaal met de lineaire beperking van papier en tv te breken. Online verdwijnen artikelen en items immers niet in de prullenbak of de ether – ze blijven bestaan. Daardoor kun je artikelen en items gemakkelijker aan elkaar verbinden.

Waar gedrukt, lineair nieuws dus bestaat uit momentopnames die ‘op zichzelf’ moeten staan, kun je online journalistiek als proces presenteren. Je kunt gemakkelijker lijntjes door de puntjes trekken en daardoor beter de ontwikkelingen achter de gebeurtenissen laten zien.

Dat is wat wij bij De Correspondent bedoelen met ‘leercurve delen’. Onze belofte is om dieperliggende ontwikkelingen bloot te leggen. Ontwikkelingen die verklaren waarom gebeurtenissen plaatsvinden. 

In mijn selectie van de week, wil ik je daarom laten zien hoe correspondenten dat doen, hun leercurve delen:

De aanvang van een leercurve:

Marc Chavannes over de crisis in de rechtspraak

Dit stuk van Marc Chavannes over de crisis in de rechtspraak zou je de aftrap van een leercurve kunnen noemen. In het stuk schetst Marc hoe hij door gesprekken met tientallen rechters en juristen het onderwerp op het spoor kwam. Vervolgens geeft hij een overzicht van de grootste problemen die hij in komende artikelen zal uitdiepen: torenhoge werkdruk, groeiende wachtlijsten, steeds minder rechtbanken in de regio. Een goed moment om als lezer aan te haken bij een onderzoek naar een fundamentele ontwikkeling: de groeiende ontoegankelijkheid van de Nederlandse rechtsstaat.

Rechters uit het hele land vertellen: de rechtspraak is in nood. Dat is gevaarlijk voor de democratie Analyse: 8–11 minuten Lees hier de analyse van Marc

De eerste stappen in een leercurve:

Nina Polak en Zeno Siemens-Brega over de rol van geluid in ons leven

Geluid is overal. En de moderne mens wil steeds meer controle over dat geluid uitoefenen. In hun nieuwe onderzoek naar de rol van geluid in het moderne leven zetten correspondent Nina Polak en gastauteur Zeno Siemens-Brega deze week de eerste twee stappen in hun leercurve. Eerst publiceerden ze een explainer die de basis van het onderwerp uit de doeken deed. Daarna publiceerden ze een vervolgstuk: over de groeiende gevoeligheid van mensen voor omgevingsgeluid.

De moderne mens komt met oordoppen – en wordt langzaam overgevoelig voor geluid van de ander Analyse: 8–11 minuten Lees hier het artikel van Zeno en Nina

Het midden van een leercurve:

Emy Demkes over het recyclen van kleding

Deze week publiceerde correspondent Emy Demkes een nieuwsbrief over een belangrijk rapport in haar vakgebied, waaruit bleek dat er nog veel te weinig kleren hoogwaardig worden gerecycled. Emy schreef al eerder over de miljardenindustrie achter tweedehands kleren, de rol van Nederland in die afdankertjesbusiness en mogelijke duurzame alternatieven. Door in de nieuwsbrief terug te grijpen op deze stukken, krijg je als lezer een handige tussentijdse update van de leercurve. 

Waarom brengen we de verborgen milieukosten bij kledingproductie niet in rekening? Nieuwsbrief: 4 minuten Lees hier de nieuwsbrief van Emy

De reflectie op een leercurve:

Jesse Frederik over de verborgen krochten van ons belastingstelsel

De bedrijfsopvolgingsregeling: niet bepaald een onderwerp waar ik snel een stuk over zou willen lezen. Maar toen ik correspondent Jesse Frederik in De Rudi & Freddie Show hoorde vertellen over de enorme gevolgen van deze ogenschijnlijk triviale belastingmaatregel, wilde ik er opeens alles van weten. Jesse is er nu een stuk over aan het schrijven, dat volgende week verschijnt. Wie ook de podcast geluisterd heeft, snapt de taaie materie veel beter.

We wilden modderworstelen, maar het werd toch een podcast: De Rudi versus Freddie Show Podcast: 53 minuten Beluister hier De Rudi en Freddie Show

De ommezwaai in een leercurve:

Vera Mulder over haar onderzoek naar de jeugdzorg

Soms neemt een journalistiek onderzoek een onverwachte afslag. Dat overkwam correspondent Vera Mulder deze week. Eerder kondigde ze haar serie over de decentralisatie in de jeugdzorg aan. Maar toen verscheen er een vernietigend rapport over die decentralisatie, en kondigde het kabinet maatregelen aan. Dus schreef Vera over de gevolgen ervan voor haar verdere onderzoek. Ook dat is een leercurve delen: van koers veranderen als de feiten daar om vragen.

Ik zou over de decentralisatie van de jeugdzorg schrijven. Toen werd die teruggedraaid Update: 5–6 minuten Lees hier de update van Vera

Fijne zondag!

Rob Wijnberg

P.S. Iemand die diepdement is, mag niet meer kiezen voor euthanasie. Wat betekent dit voor patiënten, naasten, artsen en beleidsmakers? Op 27 november organiseren we in TivoliVredenburg in Utrecht een avond over euthanasie bij dementie. Kom je ook?