Een op de tien jongens tussen 12 en 15 is gameverslaafd
Bijna een op de tien jongens tussen de 12 en 15 jaar voldoet aan de kenmerken van gameverslaving. Dat stellen onderzoekers van de Universiteit Utrecht. Jongens met zulke kenmerken gamen gemiddeld 29 uur per week.
De resultaten worden vandaag gepresenteerd op een symposium van het Trimbos Instituut. In het onderzoek bleken meisjes nauwelijks verslaafd aan games. Universitair hoofddocent Regina van den Eijnden van de Universiteit Utrecht ondervroeg in februari 2016 bijna tweeduizend jongeren tussen de 12 en 15 jaar op middelbare scholen.
Jongens besteden gemiddeld 16 uur per week aan gamen, terwijl dat bij meisjes op 4,5 uur ligt. Zodra jongens voldoen aan de criteria voor gameverslaving, is het gemiddelde aanzienlijk hoger: 29 uur per week. 'Er zitten uitschieters bij die zeggen dat ze meer dan 60 uur per week gamen', zegt Van den Eijnden. 'Maar het aantal uren zegt niet per se iets over verslaving.'
Opvallend is dat kinderen die zich slecht kunnen concentreren, gevoeliger blijken voor gameverslaving. 'Kinderen met concentratieproblemen kunnen zich over het algemeen wél goed concentreren als ze games spelen', zegt Van den Eijnden. 'Wij vermoeden dat sommige kinderen dit als een soort zelfmedicatie gebruiken. Tijdens dat gamen worden ze niet voortdurend heen en weer geslingerd tussen allerlei impulsen.'
De twee populairste spellen bij de jongeren in de eerste klassen van de middelbare school zijn het oorlogsspel Call of Duty en Grand Theft Auto. Beide zijn eigenlijk bedoeld voor boven de 18 jaar. Daarna volgt voetbalspel Fifa. Jongens met kenmerken van gameverslaving spelen opvallend vaak Call of Duty en Minecraft.
Opvallend is dat kinderen die zich slecht kunnen concentreren, gevoeliger blijken voor gameverslaving
Gameverslaving
De kenmerken waarop kinderen zijn onderzocht, zijn gebaseerd op de criteria voor gameverslaving in de DSM 5, het handboek voor psychische stoornissen. Een van de criteria is dat jongeren in gedachten voortdurend bezig zijn met gamen. Andere kenmerken zijn dat ze niet goed kunnen stoppen, dat ze zich gefrustreerd of ongelukkig voelen als ze een dag niet gamen, dat het problemen geeft in hun verdere leven en dat ze gamen om negatieve emoties niet te hoeven voelen.
De onderzoekster zag ook dat kinderen die het gevoel hebben dat ze niet goed zijn in het maken van vrienden, eerder kenmerken van gameverslaving vertonen. 'Via gamen is het gemakkelijker voor deze kinderen om contact te maken. Maar doordat ze zo veel gamen, zie je juist dat ze alleen nog maar meer geïsoleerd raken. Dat is een vicieuze cirkel'
Ze keek ook naar opvoedstijlen. Zo zag ze dat ouders die duidelijke regels stellen, kinderen hebben die minder gevoelig zijn voor gameverslaving. 'Dat gaat wel om afspraken die vooraf worden gemaakt', zegt Van den Eijnden. 'Dus niet om ouders die tijdens het spelen ineens streng worden. Maar we weten nog niet of duidelijke regels echt gameverslaving kunnen voorkomen. Dat moet nog worden onderzocht.'
Volgens verslavingsdeskundige Herm Kisjes, die geregeld gameverslaafden behandelt, moet voorzichtig worden omgesprongen met de term verslaving. 'In de puberteit is er een grote groep die zich tijdelijk grenzeloos gedraagt', zegt hij. 'Maar die kun je niet allemaal verslaafd noemen. Na een tijd stoppen ze vaak weer.'
UvA-onderzoeker Jeroen Lemmens, die eerder onderzoek deed naar gameverslaving bij 13- tot 40-jarigen, zegt dat dit onderzoek vergelijkbare cijfers laat zien. 'Maar als je echt over gameverslaving wilt spreken, moet je die diagnose wel laten stellen door een psycholoog.'
Als je echt over gameverslaving wilt spreken, moet je die diagnose laten stellen door een psycholoog.